Author :
Abstract
Âşık Veysel 20. yüzyılın en önemli Türk halk şairlerinden biridir. O, küçük yaşta gözlerini kaybetmiş ama buna rağmen unutulmaz şiirlerin altına imza atmış, şiirleriyle Türk halkının gönlünde taht kurmuş bir saz üstadı, saz şairidir. Onun şiirlerinde pek çok konu ele alınmış ve her konuyu da kendi üslubuyla en etkili şekilde dile getirmiştir. Şiirlerinde kullandığı kelimeler, benzetmeler, söz sanatları, mahalli kullanımlar, imgeler, mecazlar vb. Âşık Veysel’in üslubunu canlı ve etkili kılmaktadır. Onun üslubunun etkili olan yönlerinden biri de sapmalardır. Şairlerin sözü daha etkili ve güçlü kılmak için faydalandıkları sapmalar Âşık Veysel’in şiirlerinde çokça görülmektedir.
Çalışmamızda, Âşık Veysel’in şiirlerinde görülen ses, yazım, dilbilgisi, kelime sapmaları ve alışılmamış bağdaştırmalar ele alınmıştır. Doğan Kaya’nın hazırladığı “Âşık Veysel” adlı kitapta yer alan Âşık Veysel’in şiirleri incelenmiş ve şiirlerindeki sapmalar belirlenerek örneklerle açıklanmıştır. Araştırma Âşık Veysel’in şiirlerinde çeşitli ses, dilbilgisi, kelime sapmaları ve alışılmamış bağdaştırmalar olduğunu ve bu özelliğin onun şiirlerini daha canlı ve etkileyici hale getirmiş olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords
Abstract
Âşık Veysel is one of the most important Turkish folk poets of the 20th century. He is a saz master, an saz poet who lost his eyes at a young age, but nevertheless wrote unforgettable poems and established a throne in the hearts of the Turkish people with his poems. Many subjects were discussed in his poems and he expressed every subject in the most effective way with his own style. The words, similes, rhetoric, local uses, images, metaphors, etc. he used in his poems. It makes Âşık Veysel's style lively and effective. One of the effective aspects of his style is deviations. The deviations that the poets make use of to make the word more effective and powerful are frequently seen in Âşık Veysel's poems.
In this study, sound, spelling, grammar, word deviations and unusual associations seen in Âşık Veysel's poems are discussed. The poems of Âşık Veysel, included in the book "Âşık Veysel" prepared by Doğan Kaya, were analyzed and the deviations in his poems were identified and explained with examples. The research reveals that there are various sound, grammar, word deviations and unusual combinations in Âşık Veysel's poems, and this feature has made his poems more lively and impressive.
Keywords
- Aksan, Doğan, Şiir Dili ve Türk Şiir Dili, İstanbul 1993.
- Aksan, Doğan, Türkçenin Sözvarlığı, Engin Yayınevi, Ankara 1996.
- Bâkiler, Yavuz Bülent, Âşık Veysel, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1989.
- Çetin, Nurullah, Şiir Çözümleme Yöntemi, Öncü kitap, Ankara 2004.
- Dinçer, Aslıhan, Âşık Veysel’in Şiirlerinde Alışılmamış Bağdaştırmalar, TÜBAR-XV, 2004- Bahar/, Sayı. 15. s. 231-242.
- Güneş, Zeliha, Cemal Süreya’nın Şiir Dili, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2007.
- Harmancı, Abdullah, Cemal Süreyya Şiirinde Dil Sapmaları, Turkish Studies, C.8/4 Bahar 2013, s. 909-918.
- Kaya, Doğan, Âşık Veysel, Akçağ Yayınları, Ankara 2011.
- Toklu, M. Osman, Şiir Dili ve Çevirisi, Akçağ Yayınları, Ankara 2003.
