Author :
Abstract
Fatma Aliye 1862–1936 yılları arasında yaşamış, Tanzimat döneminde yetişmiş önemli bir yazar ve mütefekkirimizdir. Yazarın felsefe alanlarında yazmış olduğu Tedkik-i Ecsâm (Cisimlerin İncelenmesi) ve Terâcîm-i Ahvâl-i Felâsife (Filozofların Biyografileri) adlı eserleri bulunmaktadır. Fatma Aliye Hanım, dönemi itibariyle eserleriyle ve düşünceleriyle oldukça dikkat çekmiştir, kendisi Tanzimat döneminde felsefe ile ilgili eser yazan tek kadındır. Felsefe ve roman dışında pek çok makale, kitap ve çevirileri bulunmaktadır. Bizim çalışmamız ise yazarın yakın zamanda Osmanlı Türkçesi’ndençevirilmiş olan, Fatma Aliye'nin kendine bir vazife-i müdafaa olarak gördüğü Oryantalizm eleştirilerinin kapsamlıca yer aldığı Tezâhür-i Hakîkat (Hakikatin Tezahürü) adlı eseri ile ilgilidir. Çalışmamızda yazarın eserde bahsi geçen oryantalistlerin olumsuz İslâm algılarına yönelik eleştiri ve düzeltmelerini ortaya koymaya çalıştık. Tezahür-i Hakîkat’in asıl amacı oryantalistlerin Batı’nın Doğu’ya tahakküm süreçlerinde yol gösterici doğrulayıcı ve belirleyici bir işlev üstlenen menfi İslam algısını tenkit ve tashih etmektir.
Keywords
Abstract
Fatma Aliye was an importantwriterandthinkerwholived in Tanzimat periodandlivedtogetherbetween 1862ef1936. He wrotethephilosophy of theauthorTedkik-i Ecsâm (Examination of Objects) andTerâcîm-i Ahvâl-i Felâsife (Biographies of Philosophers).Fatma Aliye has attracted a lot of attentionwith her works in theperiodand her thoughts, andshe is theonlywomanwhowrote a bookaboutphilosophy in the Tanzimat period. Apart fromphilosophyandnovel, it containsmanyarticles, booksandtranslations. Fatma Aliye, whowastranslatedfromtheOttomanTurkish, has beenapproachingherself as a dutyordefendingagainstyournamesaboutOrientalismwith her book Tezahür-i Hakîkat (TheBirth of Realities). Inourstudy, wetriedto put forwardthecriticismsandcorrections of theauthormentioned in theworkororientatedtowardsnegativeperceptions of Islam. The main aim of Tezahür-i Hakîkat is tocriticizeandcorrectthenegativeIslamicperception of orientalists as a guidinganddeterminativefunction in theprocesses of theWest'sdomination of the East.
Keywords
- Kur’an-ı KerimAhmet Mithat Efendi, Fatma Aliye Hanım Yahut Bir Muharrire-i Osmaniyye’nin Neşeti, Çeviri Yazı: Lynda Goodsell Blake, İsis Yayınları, İstanbul, 1998.
- Ahmet Mithat Efendi, Fazıl ve Feylesof Kızım Fatma Aliye’ye Mektuplar, ss.267-272.Aşa, H. Emel, Fatma Aliye Hanım (Hayatı-Eserleri-Fikirleri), Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul, 1993.
- Çetinkaya, Bayram Ali , ”Fuat Sezgin ve Oryantalistler-2”, Milat, 12 Mart, 2019.Çetinkaya, Bayram Ali, ”Fuat Sezgin ve Oryantalistler-1”, Milat, 9 Mart, 2019.
- Doğan, Mehmet, “Büyük Türkçe Sözlük(11.Baskı)”. İz Yayıncılık, s. 655, 1996,Fatma Aliye, İstilâ-yı İslam, Musavver Fen ve Edebiyat, nr.37, Mayıs 1900.
- Fatma Aliye, Tedkîk-i Ecsâm, Sadeleştirenler: Ali Utku-Arzu Ekinci. Konya: Çizgi Kitabevi, Aralık, 2009.
- Fatma Aliye, Terâcim-i Ahvâli Felâsife, Sadeleştirenler: Ali Utku-Uğur Köroğlu, Çizgi Kitabevi, Konya, 2006.
- Fatma Aliye, Tezahür-i Hakikat, yayına hazırlayan: Ali Utku, Mukadder Erkan, Çizgi Yayınları, Konya, 2016.
- Kalın, İbrahim, İslam ve Batı, İsam Yayınları, İstanbul, 2007.
- Köksal, Mehmet, Fatma Aliye’de Felsefe ve Kelam, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.
- Şahabeddin Cenap, Günümüz Din ve Fikir Hareketleri Ansiklopedisi, Yayınlayan:Milletlerarası İslam Gençlik Konseyi, Çeviri: Kemal Hoca, Risale Yay, İstanbul, 1990.
- W. Sait, Edward, Oryantalizm, Çeviri: Selahattin Ayaz, Pınar Yay, İstanbul, 1989, (2. Baskı).
