Author:
Abstract
Öz
İnsan fıtraten ahlaki yatkınlığı olan bir varlık olarak doğmaktadır. Bireysel ve toplumsal iki yönü olan insana, sosyal yönünün yüklediği bazı sorumluluklar vardır ve onun toplumsal ahenk için bu sorumluluklara uygun tutum ve davranışlar sergilemesi gerekmektedir. İnsan bir yandan bireysel özellik ve karakteriyle şahsilik arz ederken, diğer yandan başkalarına muhtaç olması sebebiyle de sosyal bir varlıktır. Bu yüzden dinlerde inançlar kadar insanın bireysel ve sosyal hayattaki tezahürleri olan ahlaki davranışları da önemlidir. Bütün büyük dinler bağlılarına dünya ve ahiret mutluluğu vadetmektedir. Ahlak kurallarına uygun bir yaşam biçimi mutluluğun kazanılmasında önemli faktörlerdendir. Bu makalede ulaşmak istediğimiz amaçlardan birisi insanların mutluluğuna, barış içinde birlikte yaşama kültürüne, yaşamın niteliğine doğrudan etkisi olan Caynizm, Budizm ve Konfüçyüsçülük’teki ortak ahlaki unsurları tespit etmek ve değerlendirmektir. Çalışmamıza esas teşkil eden Caynizm ve Budizm Hint kökenli Konfüçyanizm ise Çin kökenli dinlerdir. Çalışmamızdaki amaçlardan biride kökenleri farklı ancak inanç yapısı, yaşam biçimi birbirine yakın bu üç dinde yer alan benzer ahlaki prensiplere ve bu prensiplerin evrenselliğine dikkat çekmektir. Bu bağlamda yalan söylememek, canlılara zarar vermemek, cinsel arzuların peşine koşmamak, hırsızlık yapmamak, az olanla yetinmek, insanları sevmek, aşırılıktan uzak ve itidal üzere olmak gibi ahlaki erdemlerin bu ilkelerden olduğunu söyleyebiliriz. Çalışmamızda yer yer antik çağ ve İslam filozoflarının siyasi ve ahlaki öğretilerinden de örnekler vererek konunun evrensel boyutuna dikkat çekmeye gayret ettik.
Keywords
Abstract
A person is naturally born as a being with a moral predisposition. There are some responsibilities imposed by the social side of the person, who has both individual and social aspects, and he needs to exhibit attitudes and behaviors in accordance with these responsibilities for social harmony. On the one hand, a person is a social being because of his individual characteristics and character, on the other hand, he is in need of others. For this reason, moral behaviors, which are manifestations of people in individual and social life, are as important as beliefs in religions. All the great religions promise happiness in this world and the hereafter to their adherents. A lifestyle that complies with moral rules is one of the important factors in gaining happiness. One of the goals we want to achieve in this article is to identify and evaluate the common moral elements in Jainism, Buddhism and Confucianism that have a direct impact on people's happiness, the culture of peaceful coexistence, and the quality of life. Jainism and Buddhism, which are the basis of our study, are religions of Indian origin, while Confucianism is of Chinese origin. One of the aims of our study is to draw attention to the similar moral principles contained in these three religions, whose origins are different, but whose belief structure and way of life are close to each other, and the universality of these principles. In this context, we can say that moral virtues such as not lying, not harming living things, not pursuing sexual desires, not stealing, being content with what is little, loving people, being far from excess and about sobriety are among these principles. In our study, we have tried to draw attention to the universal dimension of the subject by giving examples from the political and moral teachings of ancient and Islamic philosophers.